COVID-19

Jakie są objawy COVID-19?

Głównymi objawami COVID-19 są:

• gorączka,
• kaszel,
• ogólne osłabienie lub zmęczenie,
• zmiana lub utrata smaku lub zapachu,
• ból gardła,
• ból głowy,
• bóle mięśni,
• biegunka.

Nasilenie objawów choroby może znacznie się różnić u poszczególnych osób.

U niektórych osób COVID-19 przebiega bezobjawowo. Oznacza to, że nie występują u nich żadne objawy choroby.

W poważnych przypadkach objawy mogą obejmować

• trudności z oddychaniem lub duszności,
• dezorientację,
• ból w klatce piersiowej.

Osoby z ciężkimi objawami mogą wymagać specjalistycznej opieki medycznej i wspomagania funkcji życiowych.

Stan pacjenta może się szybko pogorszyć i w takim przypadku często dochodzi do tego w drugim tygodniu choroby.

Niestety, niektórzy chorzy na COVID-19 muszą być hospitalizowani. Część z nich może nawet wymagać intensywnej opieki medycznej, niekiedy przez dłuższy czas.

Jakie są powikłania COVID-19?

W przypadku osób z ciężkimi objawami ze strony dróg oddechowych konieczne może być podłączenie do respiratora (wspomaganie oddechu z zastosowaniem wentylacji mechanicznej). Tacy pacjenci mogą być bardziej podatni na dodatkowe zakażenia inne niż COVID-19, takie jak zapalenie płuc.

U niektórych pacjentów z COVID-19 wyższe jest także ryzyko wystąpienia powikłań związanych z zakrzepami krwi, takich jak udary mózgu lub zawały serca.

Prawdopodobieństwo konieczności hospitalizacji jest większe u osób starszych, zwłaszcza w wieku powyżej 60 lat, a także u osób z chorobami współistniejącymi.

Zasadniczo ryzyko zgonu z powodu COVID-19 jest niskie, ale wyższe niż w przypadku grypy. Ryzyko zgonu jest większe u osób starszych, przewlekle chorych lub z chorobami współistniejącymi.

Czym jest zespół post-COVID-19, czyli przewlekły COVID?

Niewielka liczba pacjentów może odczuwać długotrwałe skutki zakażenia SARS-CoV-2. Jest to tzw. zespół post-COVID-19, zwany również przewlekłym COVID-19.

Zespół post-COVID-19 może występować u pacjentów w każdym wieku, w tym u osób, które podczas pierwszego zakażenia miały jedynie łagodne objawy choroby.

Jego objawy obejmują:

• utratę węchu lub smaku,
• zmęczenie,
• ogólne osłabienie,
• duszność,
• zaburzenie funkcji poznawczych.

Nie ma testu umożliwiającego rozpoznanie zespołu post-COVID-19, a objawy mogą utrzymywać się przez kilka tygodni, kilka miesięcy lub dłużej.Obecnie nie jest dostępna żadna metoda leczenia tego zespołu, jednak dowody wskazują na to, że osoby zaszczepione przeciwko COVID-19 rzadziej zgłaszają objawy zespołu post-COVID-19.

Jak rozprzestrzenia się COVID-19?

Wirus SARS-CoV-2 rozprzestrzenia się z człowieka na człowieka głównie poprzez cząsteczki uwalniane do powietrza wraz z oddechem zarażonej osoby, zwłaszcza podczas mówienia, śpiewania, krzyczenia, kichania, kaszlu itp. Te cząsteczki mogą docierać do innych osób znajdujących się w pobliżu (zwykle w odległości do dwóch metrów), które mogą je wdychać.

Osoba zakażona może zacząć zarażać innych nawet dwa dni wcześniej, zanim wystąpią u niej objawy. Jedna osoba zakażona może zarazić średnio do pięciu innych osób, jeśli nie zastosują one żadnych środków zapobiegających przeniesieniu wirusa.

Zazwyczaj od zakażenia do wystąpienia objawów upływa pięć do sześciu dni. Czas ten może jednak różnić się i wynosić od jednego dnia do dwóch tygodni.

Większe cząsteczki (krople) mogą też osiadać na powierzchniach dotykanych przez inne osoby. Osoby te mogą później przenieść wirusa na rękach i zarazić się dotykając nimi nosa, ust lub oczu. Jednak ta droga przenoszenia jest znacznie mniej powszechna niż bezpośrednie przeniesienie wirusa z człowieka na człowieka.

Kto jest narażony na COVID-19?

Każdy może zachorować na COVID-19.

Jednak w niektórych grupach osób prawdopodobieństwo ciężkiego przebiegu choroby jest większe. Należą do nich osoby w wieku powyżej 60 lat i kobiety w ciąży, a także osoby z chorobami współistniejącymi, takimi jak:

• otyłość,
• nadciśnienie tętnicze,
• cukrzyca,
• choroby serca,
• przewlekłe choroby płuc i dróg oddechowych,
• choroby układu nerwowego,
• osłabiony układ odpornościowy.

U dorosłych objawy są zazwyczaj cięższe niż u dzieci. Niemniej jednak, dzieci także mogą zarażać wirusem inne osoby, a u niektórych choroba może mieć ciężki przebieg.

Zatłoczone pomieszczenia sprzyjają szybkiemu rozprzestrzenianiu się COVID-19; istotne ogniska choroby wystąpiły w więzieniach, ośrodkach dla migrantów i zakładach przetwórstwa żywności.

Jak zapobiegać COVID-19?

Najskuteczniejszym sposobem zapobiegania COVID19 jest szczepienie. U osób zaszczepionych prawdopodobieństwo ciężkiego przebiegu choroby lub konieczności hospitalizacji jest niższe. Dlatego organy odpowiedzialne za ochronę zdrowia publicznego zachęcają wszystkie kwalifikujące się osoby do przyjęcia pełnego cyklu szczepień przeciwko COVID-19 możliwie jak najszybciej. Tu można dowiedzieć się więcej o szczepionkach przeciw COVID-19.

Częste mycie rąk wodą i mydłem lub stosowanie roztworów na bazie alkoholu także pomaga zapobiegać przenoszeniu wirusa z rąk do organizmu przez oczy, nos lub usta. Więcej szczegółowych informacji zawiera nasza infografika dotycząca środków pozafarmaceutycznych.

Szczepionki dopuszczone do stosowania w Unii Europejskiej

Jak leczy się COVID-19?

Dostępne stają się leki służące do leczenia COVID-19, które działają bezpośrednio na wirusa. Są one jednak stosowane głównie w celu zapobiegania rozwojowi ciężkiej postaci choroby w grupach wysokiego ryzyka.

U większości pacjentów z ciężką postacią choroby podstawowe leczenie polega na wspomaganiu funkcji życiowych (np. tlenoterapia i kontrolowanie poziomu płynów) i jest zwykle bardzo skuteczne.

Najnowsze informacje o sposobach leczenia COVID-19 podano na stronie internetowej Europejskiej Agencji Leków (EMA): Leczenie i szczepionki na COVID-19 lub na stronie Komisji Europejskiej: Leczenie COVID-19 (europa.eu)

Dodatkowe informacje

• Komisja Europejska: Koronawirus - reakcje
• ECDC: Pytania i odpowiedzi dotyczące COVID-19

--------------------------------------------------------------------

Materiał źródłowy:

(1) Uwagi wstępne dyrektora generalnego WHO na briefingu prasowym na temat COVID-19