COVID-19

Jakie są objawy COVID-19?

Objawy COVID-19 obejmują:

• gorączkę,
• kaszel,
• ogólne osłabienie lub zmęczenie,
• zmianę lub utratę smaku lub zapachu,
• ból gardła,
• ból głowy,
• bóle mięśni,
• biegunkę.

U różnych osób nasilenie objawów chorobowych może być bardzo różne.

U niektórych osób choroba jest bezobjawowa, co oznacza, że nie mają one żadnych objawów.

W poważnych przypadkach objawy mogą obejmować:

• trudności z oddychaniem lub duszności,
• dezorientację,
• ból w klatce piersiowej.

Osoby z ciężkimi objawami mogą wymagać specjalistycznej opieki medycznej i wspomagania funkcji życiowych.

Niektóre osoby z ciężkimi objawami COVID-19 mogą wymagać hospitalizacji w celu zapewnienia im odpowiedniej opieki. Niektóre z najcięższych przypadków mogą wymagać przyjęcia na oddział intensywnej opieki medycznej. W szczególności osoby starsze lub osoby z chorobami współistniejącymi mogą umrzeć.

Jakie są powikłania COVID-19?

W przypadku osób z ciężkimi objawami w obrębie dróg oddechowych konieczne może być podłączenie do respiratora (wspomaganie oddechu z zastosowaniem wentylacji mechanicznej). U niektórych pacjentów z COVID-19 występuje także wyższe ryzyko wystąpienia powikłań związanych z zakrzepami krwi, takich jak udary mózgu lub zawały serca.

Prawdopodobieństwo konieczności bycia przyjętym do szpitala jest wyższe w przypadku starszych osób dorosłych oraz osób z chorobami przewlekłymi lub innymi schorzeniami współistniejącymi.

Czym jest zespół post-COVID-19, czyli przewlekły COVID-19?

U niewielkiej liczby pacjentów mogą występować długotrwałe skutki zakażenia SARS-CoV-2. Jest to tzw. zespół post-COVID-19, zwany również przewlekłym COVID-19.

Jego objawy obejmują:

• utratę węchu lub smaku,
• zmęczenie,
• ogólne osłabienie,
• duszność,
• zaburzenie funkcji poznawczych.

Nie ma badania umożliwiającego rozpoznanie zespołu post-COVID-19, a objawy mogą utrzymywać się przez kilka tygodni, kilka miesięcy lub dłużej.  Obecnie nie ma żadnej terapii, aby leczyć tą chorobę. Z dowodów jednak wynika, że osoby zaszczepione przeciw COVID-19 rzadziej zgłaszają objawy zespołu post-COVID-19.

Jak rozprzestrzenia się COVID-19?

Wirus SARS-CoV-2 rozprzestrzenia się między ludźmi głównie przez cząstki uwalniane do powietrza przez osobę zakażoną (w szczególności gdy mówi, śpiewa, krzyczy, kicha, kaszle itp.). Takie cząstki mogą być przenoszone w pobliże innych osób (zwykle na odległość do dwóch metrów) i przez nie wdychane.

Osoba zakażona może zarażać nawet dwa dni przed wystąpieniem u niej objawów.

Zazwyczaj od zakażenia do wystąpienia objawów upływa pięć do sześciu dni. Czas ten może jednak się różnić i wynosić od jednego dnia do dwóch tygodni.

Większe cząstki (kropelki) mogą również osiadać na powierzchniach, których dotykają inne osoby, co powoduje przeniesienie wirusa na ręce i zakażenie podczas dotykania oczu, nosa lub ust. Ta droga przenoszenia jest jednak znacznie mniej powszechna niż bezpośrednie przeniesienie wirusa z człowieka na człowieka.

Kto jest narażony na COVID-19?

Każdy może zostać zakażony wirusem i zachorować na COVID-19.

W niektórych grupach osób prawdopodobieństwo ciężkiego przebiegu choroby jest jednak większe. Należą do nich osoby w wieku powyżej 60 lat i kobiety w ciąży, a także osoby ze schorzeniami współistniejącymi, takimi jak:

• otyłość,
• nadciśnienie tętnicze,
• cukrzyca,
• choroby serca,
• przewlekłe choroby płuc i dróg oddechowych,
• choroby układu nerwowego,
• osłabiony układ odpornościowy.

Objawy u osób starszych są też zazwyczaj cięższe niż u młodych, zdrowych osób dorosłych i dzieci. Niemniej jednak wszystkie zakażone osoby nadal mogą przenosić wirusa na inne osoby, a u niektórych młodszych osób dorosłych i dzieci może również rozwinąć się ciężka postać choroby.

Szybkiemu rozprzestrzenianiu się COVID-19 sprzyjają zatłoczone pomieszczenia; przykładami miejsc, w których wystąpiły znaczne ogniska choroby, są więzienia, ośrodki dla migrantów i zakłady przetwórstwa żywności.

Jak zapobiegać zakażeniu COVID-19?

Najskuteczniejszym sposobem zapobiegania COVID-19 jest szczepienie. U osób zaszczepionych prawdopodobieństwo ciężkiego przebiegu choroby lub konieczności hospitalizacji jest niższe. Dlatego organy odpowiedzialne za ochronę zdrowia publicznego zachęcają wszystkie osoby zagrożone ciężkim przebiegiem choroby o zaszczepienie się przeciw COVID-19.

Częste mycie rąk wodą i mydłem lub stosowanie roztworów na bazie alkoholu również przeciwdziała wnikaniu znajdującego się na dłoniach wirusa do organizmu przez oczy, nos lub usta.

Szczepionki dopuszczone do stosowania w Unii Europejskiej

Do stosowania w UE dopuszczonych jest kilka szczepionek. Wykaz zatwierdzonych szczepionek przeciw COVID-19 znajduje się tutaj: Leki na COVID-19 | Europejska Agencja Leków (EMA)

Jak leczy się COVID-19?

Dostępne są leki przeciwwirusowe, które bezpośrednio zwalczają wirusa SARS-CoV-2. Leki te stosuje się w leczeniu wczesnych zakażeń u osób o wysokim ryzyku zachorowania na ciężką postać choroby, aby zapobiec zaostrzeniu jej przebiegu.

Leki przeciwwirusowe mogą stanowić część szerszego zakresu metod leczenia wspomagającego wykorzystywanych w praktyce medycznej, takich jak tlenoterapia, stosowana według uznania zespołów medycznych odpowiedzialnych za opiekę nad daną osobą.

Najnowsze informacje o sposobach leczenia COVID-19 podano na stronie internetowej Europejskiej Agencji Leków (EMA): Leczenie i szczepionki przeciw COVID-19 lub na stronie Komisji Europejskiej: Leczenie COVID-19 (europa.eu)