RSV
What is RSV?
Respiratory syncytial virus (RSV) is a common respiratory virus that causes mild, cold-like symptoms. People who contract RSV usually recover in around a week without the need for medical treatment. However, in infants under six months of age, people over 65, and people with a compromised immune system, RSV can cause severe illness and death.
In the EU, Norway and United Kingdom, RSV is responsible for the hospitalisation of around 213,000 children under five with some requiring intensive care, and roughly 158,000 adults each year. One in twenty elderly people in Europe contract RSV every year.
At a glance: RSV in Europe
- Respiratory disease caused by a virus
- RSV spreads easily through the air
- Over 200 000 hospitalisations of children, 150 000 hospitalisations of adults and 20 000 deaths of people over 60 every year.
- RSV can cause serious illness in infants, older people and in people with weak immune systems.
- Vaccination can prevent RSV and its complications
X’inhuma s-sintomi tal-RSV?
L-RSV jaffettwa gruppi ta’ etajiet differenti b’mod differenti, iżda l-aktar sintomi komuni tal-kundizzjoni jinkludu:
- Sogħla
- Għatis
- Deni
- Imnieħer iqattar
- Tħarħir
Trabi li jaqbadhom l-RSV jistgħu jiżviluppaw sintomi differenti bħal:
- Irritabilità
- Tnaqqis fl-aptit
- Bidliet fil-mod kif jieħdu n-nifs
- Apnea (waqfien temporanju tat-teħid tan-nifs, speċjalment waqt l-irqad)
Fi tfal taħt il-5 snin, l-RSV jista’ jikkawża wkoll:
- Teħid rapidu tan-nifs
- Problemi biex jibilgħu
- Sepsi
Adulti bl-RSV jistgħu wkoll jesperjenzaw uġigħ fil-griżmejn, uġigħ ta’ ras, konġestjoni u għeja.
X’inhuma l-kumplikazzjonijiet tal-RSV?
Filwaqt li l-biċċa l-kbira tal-każijiet huma ħfief, il-RSV jista’ jaggrava l-kundizzjonijiet mediċi eżistenti u jikkawża kumplikazzjonijiet serji li jistgħu jkunu ta’ periklu għall-ħajja. Il-kumplikazzjonijiet ta’ infezzjoni severa tal-RSV jinkludu l-bronkjolite (bronchiolitis), l-infjammazzjoni tal-passaġġi tal-arja żgħar fil-pulmun, u l-pulmonite, infezzjoni tal-pulmuni.
Fi trabi u tfal żgħar, is-sinjali ta’ infezzjoni severa tal-RSV li jeħtieġu attenzjoni medika urġenti huma marbuta ma’ diffikultà fit-teħid tan-nifs. Nifsijiet qosra u baxxi, twessigħ tal-imnifsejn meta tieħu n-nifs, nifs storbjuż, pawżi fin-nifs biex jittieħed in-nifs, u dħul ’il ġewwa tas-sider juru l-ħtieġa għal kura medika urġenti. Barra minn hekk, il-ġenituri għandhom joqogħodu attenti għal kulur blu jew griż tax-xofftejn, tal-ħalq jew tad-dwiefer tas-swaba’ peress li dan huwa sinjal ta’ livelli baxxi ħafna ta’ ossiġnu fid-demm.
It-trabi jistgħu jiżviluppaw ukoll sepsi, infezzjoni fid-demm li tista’ tikkawża varjetà ta’ sintomi li jinkludu tnaqqis fil-pressjoni tad-demm, żieda fir-rata tal-qalb u deni. Il-pazjenti anzjani bl-RSV jistgħu jiżviluppaw kumplikazzjonijiet bħall-aggravar tas-COPD, u l-mard tal-qalb.
Kif jinfirex l-RSV?
L-RSV jinfirex minn persuna għal oħra permezz ta’ partiċelli u qtar li jinħelsu fl-arja meta persuna infettata tieħu nifs, titkellem, tisgħol jew tagħtas.
Kuntatt mill-qrib bħal bews mill-ġenituri lit-tfal jista’ wkoll ixerred il-virus.
L-RSV jista’ jinfirex ukoll meta l-qtar respiratorju jinżel fuq uċuħ li jmissu nies oħra. Dawn in-nies jistgħu mbagħad iġorru l-virus fuq idejhom u jiġu infettati meta jmissu l-imnieħer, il-ħalq jew l-għajnejn. Dan huwa mezz komuni ta’ trażmissjoni għat-trabi u għat-tfal żgħar li jmissu wċuħ u ġugarelli infettati jew ipoġġuhom ġo ħalqhom.
Is-sintomi normalment jibdew jidhru minn jumejn sa tmint ijiem wara li jiġu infettati.
Min jinsab f’riskju ta’ RSV?
L-RSV jista’ jaffettwa lil nies ta’ kwalunkwe età u kważi t-tfal kollha se jkunu infettati bl-RSV sakemm jagħlqu sentejn.
Dawk l-aktar f’riskju jinkludu trabi prematuri u dawk taħt is-sitt xhur, persuni li għandhom aktar minn 65 sena u dawk b’sistemi immunitarji mdgħajfa jew kundizzjonijiet preeżistenti bħad-dijabete, mard tal-qalb, u mard tal-pulmun.
Kif jista’ jiġi evitat l-RSV?
Fl-2023, l-Unjoni Ewropea approvat l-ewwel vaċċin tal-RSV li hu xieraq għall-protezzjoni tat-trabi sal-età ta’ sitt xhur kif ukoll żewġ vaċċini għal adulti li huma akbar fl-età. Meta jingħata lill-omm waqt it-tqala, l-antikorpi ġġenerati b’rispons għall-vaċċin jgħaddu mill-plaċenta għall-fetu, u jipproteġu lit-tarbija sa sitt xhur wara t-twelid.
Il-miżuri ġenerali ta’ prevenzjoni huma l-istess bħal dawk għall-biċċa l-kbira tal-viruses respiratorji l-oħra. It-teħid ta’ passi bħall-ħasil u s-sanitizzazzjoni tal-idejn ta’ spiss, li tgħatti mnieħrek u ħalqek meta tagħtas, u li tevita l-kuntatt ma’ oħrajn meta tkun marida jistgħu jgħinu biex jillimitaw it-tixrid tal-RSV u jipproteġu lill-persuni vulnerabbli.
Kif jiġi ttrattat l-RSV?
Każijiet ħfief ta’ RSV normalment ma jeħtieġu l-ebda trattament hekk kif in-nies jirkupraw waħedhom wara ftit jiem. Trabi ta’ inqas minn sitt xhur jistgħu jeħtieġu rikoveru l-isptar biex isir monitoraġġ tan-nifs u tal-livelli ta’ ossiġenu tagħhom.
F’każijiet severi, it-trattament fl-isptar jista’ jinkludi kura ta’ appoġġ, appoġġ għat-teħid tan-nifs u medikazzjoni antivirali flimkien ma’ kuri speċifiċi għall-kumplikazzjonijiet li jistgħu jinqalgħu.
F’xi każijiet, it-tfal taħt is-sentejn jistgħu jingħataw mediċina, inkluż trattamenti antivirali, mit-tabib tagħhom biex inaqqsu r-riskju li jaqbadhom mard serju jekk jiġu infettati.