Factsheet

Wat is RS-virus? 

Respiratoir syncytieel virus (RS-virus) is een veelvoorkomend luchtwegvirus dat doorgaans milde symptomen veroorzaakt die op een verkoudheid lijken. Mensen die met dit virus worden besmet, herstellen doorgaans na ongeveer een week zonder dat ze medische behandeling nodig hebben. Bij zuigelingen jonger dan 6 maanden, oudere volwassenen en personen met een verzwakt immuunsysteem kan een infectie met het RS-virus leiden tot een ernstig ziektebeloop en overlijden.

In Europa is RS-virus verantwoordelijk voor de ziekenhuisopname van ongeveer 250 000 kinderen jonger dan 5 jaar, waarvan sommigen intensieve zorg nodig hebben, en ongeveer 160 000 volwassenen per jaar. Elk jaar loopt één op de twintig ouderen in Europa RS-virus op.

In een notendop: RS-virus in Europa

  • Een door een virus veroorzaakte aandoening van de luchtwegen
  • RS-virus verspreidt zich gemakkelijk door de lucht
  • Ongeveer 250 000 kinderen en 160 000 volwassenen belanden elk jaar in het ziekenhuis
  • RS-virus kan ernstige ziekte veroorzaken bij zuigelingen, ouderen en personen met een zwak immuunsysteem
  • RS-virus en de complicaties ervan kunnen worden voorkomen door vaccinatie   

Lees meer over de RS-virusvaccins in uw land.

Baby with RSV complications (blue lips, flared nostrils) crying

Wat zijn de symptomen van RS-virus? 

RS-virus treft verschillende leeftijdsgroepen op verschillende wijze, maar de meest voorkomende symptomen van de aandoening zijn:

  • Hoesten
  • Nieze
  • Koorts
  • Loopneus
  • Piepende ademhaling
  • Keelpijn
  • Hoofdpijn
  • Verstopte neus
  • Vermoeidheid

Zuigelingen die met RS-virus besmet raken, kunnen ook andere symptomen krijgen, zoals:

  • Prikkelbaarheid
  • Verminderde eetlust
  • Veranderingen in hun ademhalingspatroon
  • Apneu (tijdelijk stokken van de ademhaling, met name tijdens de slaap)

Bij kinderen die jonger zijn dan 5 jaar kan RS-virus ook de volgende symptomen veroorzaken:

  • Snelle ademhaling
  • Moeite met slikken
  • Sepsis

Volwassenen met RS-virus kunnen ook het volgende ervaren:

  • Desoriëntatie
  • Kortademigheid

Wat zijn mogelijke complicaties van RS-virus? 

Hoewel de meeste gevallen mild zijn, kan RS-virus bestaande medische aandoeningen verergeren en ernstige, mogelijk levensbedreigende complicaties veroorzaken. Complicaties van een ernstige RSV-infectie zijn bronchiolitis bij zuigelingen en jonge kinderen, een ontsteking van de kleine luchtwegen in de longen, en longontsteking, een infectie van de longen.

Bij zuigelingen en jonge kinderen vormen ademhalingsmoeilijkheden een teken van ernstige RS-virus-infectie waarbij dringend medische hulp is vereist. Een korte, oppervlakkige ademhaling, opengesperde neusgaten bij het inademen, een luidruchtige ademhaling, pauzes in de ademhaling en holtevorming in de borstkas wijzen erop dat er dringend medische hulp moet worden gezocht. Daarnaast moeten ouders het kind goed controleren op blauwe of grijze verkleuring van de lippen, mond of vingernagels; dit wijst er namelijk op dat het zuurstofgehalte in het bloed gevaarlijk laag is.

Zuigelingen kunnen daarnaast sepsis ontwikkelen. Dat is een infectie van de bloedstroom die verschillende symptomen kan veroorzaken, bijvoorbeeld een daling van de bloeddruk, verhoging van de hartslag en koorts. Oudere patiënten met RS-virus kunnen last krijgen van complicaties zoals verergering van chronische obstructieve longziekte (COPD) en hartziekte.

 Elderly relative plays with toddler - the elderly and very young are most at risk of RSV

Hoe verspreidt RS-virus zich? 

RS-virus verspreidt zich van persoon tot persoon, voornamelijk via deeltjes die door een besmette persoon in de lucht worden verspreid (met name bij spreken, zingen, schreeuwen, niezen, hoesten enz.). Deze deeltjes kunnen dan andere mensen in de buurt bereiken, die ze kunnen inademen.

Mensen met RS-virus verspreiden het virus meestal gedurende drie tot acht dagen en kunnen het al beginnen te verspreiden een dag of twee voordat ze zich ziek voelen. Sommige baby’s en mensen met een zwak immuunsysteem kunnen RS-virus vier weken of langer blijven verspreiden, zelfs nadat ze genezen lijken te zijn. 

Grotere deeltjes (druppeltjes) kunnen ook op oppervlakken terechtkomen waarmee andere mensen in aanraking kunnen komen, waardoor zij het virus op hun handen oppikken en besmet raken wanneer zij hun ogen, neus of mond aanraken. Dit gebeurt vaak bij zuigelingen en jonge kinderen die besmette oppervlakken en besmet speelgoed aanraken of in hun mond stoppen. 

Wie loopt risico op RS-virus?

RS-virus kan personen van elke leeftijd treffen en bijna alle kinderen raken besmet met het virus voordat ze 2 jaar oud zijn.

Degenen die het grootste risico op ernstige ziekte lopen zijn te vroeg geboren zuigelingen, baby’s jonger dan 6 maanden, oudere volwassenen en personen met een verzwakt immuunsysteem of reeds bestaande aandoeningen zoals diabetes, hartziekte en longziekte. 

Pregnant person getting vaccinated against RSV by their doctor

Hoe kan RS-virus worden voorkomen? 

Om bevolkingsgroepen die risico lopen op ernstige ziekte door infectie met het RS-virus te beschermen, zijn de afgelopen jaren in de EU verschillende soorten immunisatieproducten voor verschillende bevolkingsgroepen goedgekeurd. Nationale richtlijnen geven aan welke van deze in elk land worden aanbevolen.

Monoklonale antilichamen zijn in een laboratoriumomgeving geproduceerde eiwitten die werken als precisie instrumenten om uw lichaam te helpen een specifieke ziekteverwekker te bestrijden. In het geval van RS-virus worden monoklonale antilichamen toegediend aan pasgeborenen en zuigelingen om hen tijdens hun eerste RS-virusseizoen tegen ernstige RS-virusziekte te beschermen, en zij kunnen ook worden toegediend aan kinderen tot de leeftijd van 24 maanden die gedurende hun tweede RS-virusseizoen kwetsbaar blijven voor ernstige ziekte door het RS-virus

Er is ook een RS-virusvaccin dat is goedgekeurd voor volwassenen van 18 jaar en ouder en dat ook is goedgekeurd als vaccin voor moeders. Afhankelijk van de nationale aanbevelingen wordt dit vaccin tijdens de zwangerschap toegediend om zuigelingen te helpen beschermen door via de placenta beschermende antilichamen op de foetus over te brengen. 

Twee andere RS-virusvaccins zijn goedgekeurd voor volwassenen van 60 jaar en ouder en hebben elk ook indicaties voor specifieke jongere leeftijdsgroepen met een hoger risico op ernstige ziekte.

Het nemen van de volgende stappen kan helpen om de verspreiding van RS-virus te beperken en mensen die kwetsbaar zijn voor ernstige ziekte te beschermen:

  • Uw handen regelmatig wassen en ontsmetten,
  • uw neus en mond bedekken bij het niezen,
  • contact met anderen vermijden wanneer u ziek bent. 

 

Hoe wordt RS-virus behandeld?

Personen met een milde vorm van RS-virus hoeven meestal niet te worden behandeld en herstellen na een paar dagen vanzelf. Zuigelingen jonger dan 6 maanden moeten mogelijk in het ziekenhuis worden opgenomen zodat hun ademhaling en zuurstofgehalte kunnen worden gecontroleerd. 

In ernstige gevallen kan de behandeling in het ziekenhuis ondersteunende zorg en ademhalingsondersteuning omvatten, naast specifieke behandelingen voor eventuele complicaties.

Page last updated 21 nov 2025