RSV

Jakie są objawy RSV? 

RSV wpływa na różne grupy wiekowe w odmienny sposób, ale najczęstsze objawy choroby to:

• kaszel,
• kichanie,
• gorączka,
• katar,
• świszczący oddech,
• ból gardła,
• ból głowy,
• zapchany nos,
• zmęczenie.

U niemowląt zarażonych wirusem RSV mogą wystąpić inne objawy, takie jak:

• drażliwość,
• zmniejszenie apetytu,
• zmiany w sposobie oddychania,
• bezdech (tymczasowe zaprzestanie oddychania, szczególnie podczas snu).

U dzieci poniżej 5. roku życia RSV może również powodować:

• przyspieszony oddech,
• problemy z przełykaniem,
• posocznicę.

U osób dorosłych z RSV mogą również wystąpić:

• dezorientacja,
• duszność.

Jakie są powikłania RSV? 

Chociaż większość zachorowań ma łagodny przebieg, zakażenie wirusem RSV może nasilić istniejące choroby i powodować poważne powikłania, które mogą zagrażać życiu. Powikłania zakażenia RSV o ciężkim przebiegu obejmują zapalenie oskrzelików (zapalenie małych dróg oddechowych w płucach) u niemowląt i małych dzieci i zapalenie płuc (zakażenie płuc).

U niemowląt i małych dzieci objawy zakażenia RSV o ciężkim przebiegu, które wymagają pilnej pomocy medycznej, wiążą się z trudnościami w oddychaniu. Krótkie płytkie oddechy, poruszanie skrzydełkami nosa przy wdychaniu powietrza, świszczący oddech, przerwy w oddychaniu i zapadnięta klatka piersiowa wskazują na potrzebę pilnej opieki medycznej. Ponadto rodzice powinni zwracać uwagę na zasinienie ust lub paznokci, ponieważ jest to oznaka krytycznie niskiego poziomu tlenu we krwi.

U niemowląt może również rozwinąć się zakażenie układu krwionośnego – posocznica – która może wywoływać różne objawy, w tym spadek ciśnienia krwi, wzrost częstości akcji serca i gorączkę. U osób w podeszłym wieku z RSV mogą wystąpić powikłania, takie jak pogorszenie przewlekłej obturacyjnej choroby płuc i choroba serca.

Jak rozprzestrzenia się RSV? 

RSV rozprzestrzenia się między ludźmi głównie przez cząstki uwalniane do powietrza przez osobę zakażoną (w szczególności gdy mówi, śpiewa, krzyczy, kicha, kaszle itp.).  Te cząstki mogą następnie dotrzeć do innych osób znajdujących się w pobliżu, które mogą je wdychać.

Osoby zakażone RSV zazwyczaj roznoszą wirusa przez 3 do 8 dni i mogą zacząć go przenosić na dzień lub dwa przed pojawieniem się objawów choroby. Niektóre niemowlęta i osoby z osłabionym układem odpornościowym mogą roznosić RSV przez 4 tygodnie lub dłużej, nawet po ustąpieniu objawów. 

Większe cząstki (kropelki) mogą również osiadać na powierzchniach, których dotykają inne osoby, co powoduje przeniesienie wirusa na ręce i zakażenie podczas dotykania oczu, nosa lub ust. Jest to najczęstsza droga zarażania się niemowląt i małych dzieci, które dotykają zakażonych wirusem powierzchni i zabawek lub wkładają je do ust. 

Kto jest narażony na ryzyko zarażenia RSV?

RSV można zarazić się w każdym wieku, a prawie wszystkie dzieci zostaną zarażone wirusem RSV przed ukończeniem drugiego roku życia. 

Na ryzyko poważnej postaci choroby najbardziej narażone są wcześniaki i niemowlęta w wieku poniżej sześciu miesięcy, starsze osoby dorosłe oraz osoby z osłabionym układem odpornościowym lub wcześniej występującymi schorzeniami, takimi jak cukrzyca, choroba serca i choroba płuc. 

Jak zapobiegać zakażeniu RSV? 

Aby chronić osoby zagrożone ciężkim przebiegiem choroby wywołanej przez RSV, w ostatnich latach w UE dopuszczono do obrotu kilka rodzajów produktów szczepionkowych przeznaczonych dla różnych grup osób. Krajowe wytyczne wskazują, które z tych produktów są zalecane w poszczególnych krajach.

Przeciwciała monoklonalne to białka wytwarzane w warunkach laboratoryjnych, które działają jak precyzyjne narzędzia pomagające organizmowi zwalczać określony patogen. W przypadku RSV przeciwciała monoklonalne podaje się noworodkom i niemowlętom, aby chronić je przed ciężką postacią zakażenia RSV w ich pierwszym sezonie występowania RSV. Przeciwciała monoklonalne można podawać dzieciom w wieku do 24 miesięcy, które pozostają podatne na ciężki przebieg choroby wywołanej przez RSV w drugim sezonie jego występowania. 

Istnieje również szczepionka przeciw RSV dopuszczona do stosowania u osób dorosłych w wieku od 18 lat, również u kobiet w ciąży. W zależności od zaleceń krajowych szczepionkę tę podaje się w czasie ciąży, aby pomóc chronić niemowlęta dzięki przenoszeniu ochronnych przeciwciał do płodu przez łożysko. 

Dwie inne szczepionki przeciw RSV są dopuszczone do stosowania u osób dorosłych w wieku powyżej 60 lat, a każda z nich ma również wskazania dla określonych młodszych grup wiekowych, które są bardziej narażone na ciężki przebieg choroby.

Podjęcie następujących działań może pomóc w ograniczeniu rozprzestrzeniania się RSV i ochronie osób narażonych na ciężki przebieg choroby:

• częste mycie i dezynfekowanie rąk,
• zakrywanie nosa i ust podczas kichania,
• unikanie kontaktu z innymi osobami podczas choroby. 

Jak leczy się RSV?

Łagodne przypadki zachorowań na RSV zazwyczaj nie wymagają żadnego leczenia, ponieważ powrót do zdrowia następuje samoczynnie po kilku dniach. Niemowlęta w wieku poniżej sześciu miesięcy mogą wymagać pobytu w szpitalu w celu monitorowania oddychania i stężenia tlenu. 

W ciężkich przypadkach leczenie szpitalne może obejmować opiekę wspomagającą i wspomaganie oddychania, równolegle do specjalnego leczenia ewentualnych powikłań.