COVID-19

Wat zijn de symptomen van COVID-19?

De symptomen zijn onder meer:

• koorts,
• hoesten,
• algemene zwakte of vermoeidheid,
• verandering of verlies van smaak- of reukvermogen,
• keelpijn,
• hoofdpijn,
• spierpijn,
• diarree.

De ernst van de ziekte varieert sterk van persoon tot persoon.

Sommige mensen zijn asymptomatisch, wat betekent dat ze helemaal geen symptomen hebben.

In ernstige gevallen kunnen de volgende symptomen optreden:

• moeite met ademen of kortademigheid,
• verwardheid,
• pijn op de borst.

Personen met ernstige symptomen kunnen gespecialiseerde medische zorg en ondersteuning nodig hebben.

Sommige mensen met ernstige COVID-19-symptomen moeten mogelijk in het ziekenhuis worden opgenomen voor deze zorg. Sommige van de ernstigste gevallen moeten worden opgenomen op de intensive care, en met name ouderen of personen met onderliggende aandoeningen kunnen komen te overlijden.

Welke complicaties kunnen zich voordoen bij COVID-19?

Personen met ernstige symptomen aan de luchtwegen kunnen beademing (mechanische beademing) nodig hebben. Sommige COVID-19-patiënten hebben ook een verhoogd risico op complicaties als gevolg van bloedstollingen, zoals een beroerte of een hartaanval.

De kans op een ziekenhuisopname is groter bij ouderen en personen met chronische ziekten of onderliggende aandoeningen.

Wat is het post-COVID-19-syndroom of langdurige (long) COVID?

Een klein aantal patiënten houdt langdurige klachten na een SARS-CoV-2-besmetting. Dit staat bekend als het post-COVID-19-syndroom of “long COVID-19” (langdurige COVID-19).

De symptomen zijn onder meer:

• verlies van reuk- of smaakvermogen,
• vermoeidheid,
• algemene verzwakking,
• kortademigheid,
• cognitieve stoornissen.

Er is geen test om post-COVID-19-syndroom te diagnosticeren, en de symptomen kunnen weken, maanden of langer aanhouden.  Er is momenteel geen behandeling voor deze aandoening. Er zijn echter aanwijzingen dat personen die tegen COVID-19 zijn gevaccineerd, minder vaak melding maken van symptomen die verband houden met het post-COVID-19-syndroom.

Hoe verspreidt COVID-19 zich?

Het SARS-CoV-2-virus verspreidt zich van persoon tot persoon voornamelijk via deeltjes die door een besmette persoon in de lucht worden verspreid (met name bij spreken, zingen, schreeuwen, niezen, hoesten enz.). Deze deeltjes kunnen vervolgens in de directe nabijheid van andere personen komen (doorgaans binnen twee meter afstand), die ze kunnen inademen.

Overdracht van een besmette persoon naar een andere persoon kan al plaatsvinden twee dagen voordat de besmette persoon symptomen begint te vertonen.

Wanneer iemand de ziekte heeft opgelopen, duurt het gewoonlijk vijf tot zes dagen voordat hij of zij symptomen begint te vertonen. Deze periode kan echter variëren van één dag tot twee weken.

Grotere deeltjes (druppeltjes) kunnen ook op oppervlakken terechtkomen waarmee andere mensen in aanraking kunnen komen, waardoor zij het virus via hun handen oppikken en besmet raken wanneer zij hun ogen, neus of mond aanraken. Deze manier van overdracht komt echter veel minder vaak voor dan overdracht van persoon tot persoon.

Wie loopt risico op een COVID-19-infectie?

Iedereen loopt het risico om besmet te raken met COVID-19.

Sommige bevolkingsgroepen hebben echter een verhoogd risico op een ernstig ziekteverloop. Dit geldt onder meer voor personen ouder dan 60 jaar, zwangere vrouwen en personen met onderliggende aandoeningen, zoals:

• obesitas,
• hoge bloeddruk,
• diabetes,
• hartziekte,
• chronische aandoeningen van longen en luchtwegen,
• aandoeningen van het zenuwstelsel,
• een verzwakt immuunsysteem.

De symptomen bij ouderen zijn doorgaans ook ernstiger dan bij jonge gezonde volwassenen en bij kinderen. Ledereen die besmet kan het virus doorgeven aan anderen, en sommige jongere volwassenen en kinderen kunnen ook ernstig ziek worden.

In drukke binnenruimten kan COVID-19 zich snel verspreiden: voorbeelden van locaties waar grote uitbraken hebben plaatsgevonden zijn gevangenissen, asielzoekerscentra en voedselverwerkende bedrijven.

Hoe kan COVID-19 worden voorkomen?

De effectiefste manier om COVID-19 te voorkomen is vaccinatie. Bij gevaccineerde personen is de kans op ernstige ziekte of opname in het ziekenhuis kleiner. Daarom dringen de volksgezondheidsautoriteiten er bij alle mensen met een risico op een ernstig beloop op aan om zich zo snel mogelijk volledig tegen COVID-19 te laten vaccineren.

Vaak de handen wassen met water en zeep of op alcohol gebaseerde oplossingen gebruiken helpt eveneens om te voorkomen dat het virus van de handen via de ogen, neus of mond het lichaam binnendringt.

Voor gebruik in de Europese Unie goedgekeurde vaccins

Er zijn verschillende vaccins goedgekeurd voor gebruik in de EU. Een lijst met de goedgekeurde COVID-19-vaccins vindt u hier: COVID-19-geneesmiddelen | Europees Geneesmiddelenbureau (EMA)

Hoe wordt COVID-19 behandeld?

Er zijn antivirale geneesmiddelen beschikbaar die zich rechtstreeks op het SARS-CoV-2-virus richten. Deze geneesmiddelen worden gebruikt voor de behandeling van vroege infecties bij mensen met een hoog risico op het ontwikkelen van een ernstige ziekte, om te voorkomen dat de ziekte verergert.

Antivirale geneesmiddelen kunnen deel uitmaken van bredere klinische ondersteunende behandelingsopties, bijvoorbeeld zuurstofondersteuning, die worden toegediend op voorschrift van de medische teams die verantwoordelijk zijn voor de zorg voor een individu.

Ga voor de meest recente informatie over COVID-19-behandelingen naar de website van het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA): Behandelingen voor en vaccins tegen COVID-19 of de website van de Europese Commissie: Behandeling van COVID-19 (europa.eu)