Choroba pneumokokowa
Czym jest choroba pneumokokowa?
Choroba pneumokokowa jest potencjalnie zagrażającym życiu zakażeniem bakteryjnym, które może powodować poważne powikłania. Wywołują ją bakterie o nazwie Streptococcus pneumoniae (znane również jako pneumokoki). Bakterie mogą atakować różne części organizmu, a objawy różnią się w zależności od miejsca zakażenia w ciele.
Szczepionki przeciw chorobie pneumokokowej są na ogół uwzględniane w krajowych programach szczepień w całej UE/EOG.
At a glance: Pneumococcal disease in Europe
- Disease that can affect different parts of the body caused by bacteria
- Pneumococcal disease spreads through the air
- Around 9000 cases every year
- Vaccination can prevent pneumococcal disease and the complications it can cause
Find out more about the pneumococcal disease vaccine in your country
Jakie są objawy choroby pneumokokowej?
Objawy choroby pneumokokowej zależą od części ciała, którą zaatakują bakterie.
Zakażenie może przebiegać stosunkowo łagodnie, jeśli dotyczy tylko nosa lub uszu. Jeśli jednak bakterie przedostaną się do innych części ciała, takich jak krew, mózg lub serce, objawy mogą przybrać charakter ciężki i zagrażający życiu.
Objawy choroby o łagodnym przebiegu to:
- ból ucha,
- ból głowy,
- zatkany nos,
- kaszel,
- gorączka,
- utrata apetytu.
Objawy choroby o poważniejszym przebiegu mogą obejmować:
- dezorientację,
- ból w klatce piersiowej,
- trudności w oddychaniu,
- wrażliwość na światło,
- silny ból lub uczucie dyskomfortu,
- wysypkę, która nie znika po naciśnięciu,
- skórę, wargi lub język blade, sine, szare lub z plamami,
- ciemną skórę wokół paznokci lub oczu.
Jakie są powikłania choroby pneumokokowej?
Powikłania choroby pneumokokowej różnią się w zależności od lokalizacji zakażenia w organizmie. Powikłania mogą obejmować:
- zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych (zapalenie błony otaczającej mózg i rdzeń kręgowy),
- posocznica (ciężkie zakażenie/zatrucie krwi),
- zapalenie płuc (infekcja i stan zapalny płuc),
- zapalenie kości i szpiku kostnego,
- septyczne zapalenie stawów (infekcja i stan zapalny stawów).
W rzadkich przypadkach zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych (występujące głównie u dzieci) i posocznica mogą prowadzić do trwałych niepełnosprawności, np. głuchoty lub uszkodzenia mózgu. W ciężkich przypadkach konieczna jest amputacja kończyn.
Nieleczone, ciężkie zakażenia mogą zagrażać życiu.
Pneumokokowe zapalenie płuc jest częstą przyczyną zgonów u osób starszych.
Jak rozprzestrzenia się choroba pneumokokowa?
Bakterie wywołujące chorobę pneumokokową często żyją w ludzkim nosie i gardle, nie powodując żadnych chorób. Jeśli jednak bakterie przeniosą się do innej części ciała, powstałe w ten sposób zakażenie może być bardzo poważne. Nawet jeśli u danej osoby nie występują objawy, można zarazić się przez kropelki wydostające się z dróg oddechowych osoby zakażonej, co najczęściej ma miejsce w bliskim kontakcie z dziećmi, zwłaszcza w żłobkach i przedszkolach lub w rodzinach wielodzietnych.
Kto jest narażony na chorobę pneumokokową?
Na chorobę pneumokokową może zachorować każdy i w każdym wieku. Jednak osobami najbardziej narażonymi na zakażenie i ciężki przebieg choroby są dzieci poniżej 5. roku życia, osoby starsze (często zarażone przez wnuki) i osoby z osłabionym układem odpornościowym.
Jak zapobiegać chorobie pneumokokowej?
Najskuteczniejszym sposobem zapobiegania chorobie pneumokokowej jest szczepienie. Szczepionki przeciw pneumokokom są częścią kalendarza szczepień dla dzieci w większości państw członkowskich UE/EOG.
W ochronie przed zakażeniem pneumokokami może również pomóc utrzymywanie właściwej higieny i unikanie kontaktu z osobami chorymi. Osoby, u których pneumokoki występują w nosie i gardle, ale które nie mają objawów, mogą rozprzestrzeniać bakterie, przez co trudno jest ich uniknąć.
Jak leczy się chorobę pneumokokową?
Leczenie choroby pneumokokowej zazwyczaj polega na podaniu antybiotyków w celu zwalczenia zakażenia. Inne metody leczenia zależą od miejsca zakażenia w organizmie i konkretnych powikłań, które to zakażenie mogło spowodować.