Krztusiec

Arkusz informacyjny

What is whooping cough?

Whooping cough, also known as pertussis, is a highly infectious bacterial disease involving the lungs and airways. It is caused by bacteria in the mouth, nose and throat of an infected person.

At a glance: Whooping cough in Europe

  • A disease of the airways caused by bacteria
  • Whooping cough spreads through the air
  • Can cause serious complications, especially in children
  • Over 30 000 cases and 10 deaths every year
  • Vaccination can prevent whooping cough and the complications it can cause.

Find out more about whooping cough vaccines in your country.

Symptoms of pertussis

Jakie są objawy krztuśca?

Objawy pojawiają się 7-10 dni po zakażeniu, ale mogą również pojawić się 21 dni później:

  • na początku objawy przypominają objawy zwykłego przeziębienia (kichanie, katar, stan podgorączkowy i lekki kaszel).
  • W ciągu dwóch tygodni kaszel zaostrza się i pojawiają się liczne napady kaszlu z bezdechami, a następnie charakterystyczny świst. Te napady często kończą się wydzielaniem gęstego, przejrzystego śluzu, po czym często następują wymioty. Na początku występują w nocy, a następnie stają się częstsze w ciągu dnia i mogą nawracać przez 1-2 miesięcy.
  • U niemowląt typowy krztuścowy świst może w ogóle nie wystąpić, a po napadach kaszlu mogą nastąpić krótkie okresy bezdechu. Po tej fazie choroby napady kaszlu stają się rzadsze i zmniejsza się ich nasilenie, a niemowlę stopniowo wraca do zdrowia (może to trwać do trzech miesięcy).

Młodzież, dorośli i częściowo uodpornione dzieci mają zazwyczaj łagodniejsze lub nieco inne objawy. U osób z tych grup oraz u bardzo młodych niemowląt krztusiec jest trudniejszy do zdiagnozowania.

family illustration

Jakie są powikłania krztuśca?

Najcięższe postaci krztuśca występują u niemowląt. Krztusiec może mieć szczególnie ciężki przebieg u niezaszczepionych niemowląt i niemowląt, których matka jest niezaszczepiona. Powikłania obejmują zapalenie płuc, encefalopatię (chorobę mózgu), drgawki, a nawet śmierć.

U osób dorosłych i starszych dzieci powikłania obejmują krótko trwające bezdechy, złamania żeber, wypadanie odbytnicy i przepukliny.

Jak można zarazić się krztuścem?

Krztusiec przenosi się drogą kropelkową — wraz z kropelkami powstającymi, gdy chora osoba kaszle. Krztuścem można się również zarazić od osoby z jedynie łagodną postacią choroby lub od osoby zarażonej krztuścem, lecz niemającej żadnych objawów choroby. Często starsze rodzeństwo i rodzice przynoszą do domu bakterie i zarażają nimi niemowlę.

Kto jest narażony na ryzyko zarażenia krztuścem?

Każda niezaszczepiona przeciwko krztuścowi osoba lub każdy z nieaktualnym statusem szczepień są narażeni na ryzyko zarażenia się chorobą.

Baby being vaccinated

Jak zapobiegać zakażeniu krztuścem?

Najważniejszym sposobem zapobiegania krztuścowi to całkowite uodpornienie. Szczepionkę przeciwko krztuścowi podaje się zazwyczaj w skojarzeniu ze szczepionką przeciwko błonicy i tężcowi (często w skojarzeniu również ze szczepionką przeciwko poliomyelitis, Haemophilus influenzae i wirusowemu zapaleniu wątroby typu B). Szczepienie podstawowe składające się z 2-3 dawek zazwyczaj podaje się w wieku od dwóch do dwunastu miesięcy, zgodnie z krajowym harmonogramem szczepień. Trzecia i czwarta dawka jest zalecana w wieku od 11-24 miesięcy, a kolejna dawka powinna być w wieku od trzech do siedmiu lat.

W niektórych państwach UE/EOG zaleca się szczepienia uzupełniające dla młodzieży, osób dorosłych lub kobiet w ciąży, co również chroni dziecko tymczasowo po urodzeniu. W niektórych państwach zaleca się również szczepienie uzupełniające dla niezaszczepionych kobiet wkrótce po urodzeniu dziecka, aby zmniejszyć ryzyko zarażenia dziecka chorobą.

Jak leczy się krztuśca?

Do leczenia krztuśca i zapobiegania dalszemu jego zarażaniu można stosować antybiotyki. Jednakże, aby leczenie było jak najskuteczniejsze, należy je koniecznie rozpocząć na wczesnym etapie rozwoju choroby (w ciągu 1-2 tygodni), przed rozwinięciem się napadów szybkiego kaszlu.

Więcej informacji znajduje się na stronie internetowej ECDC: https://www.ecdc.europa.eu/en/pertussis/facts (EN)

Uwaga: Celem niniejszej broszury jest podanie ogólnych informacji, które nie powinny zastąpić profesjonalnej porady medycznej.

Więcej not informacyjnych

Grypa

Najważniejsze fakty dotyczące grypy, objawów, powikłań, czynników ryzyka, sposobu rozprzestrzeniania się, profilaktyki i leczenia.

Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM)

Najważniejsze fakty dotyczące kleszczowego zapalenia mózgu (KZM), objawów, powikłań, czynników ryzyka, sposobu rozprzestrzeniania się, profilaktyki i leczenia.

Page last updated 13 mar 2020