Difterie

Wat is difterie (kroep)?

Difterie ofwel kroep is een ernstige ziekte die wordt veroorzaakt door de bacterie Corynebacterium diphtheriae (in sommige gevallen ook door Corynebacterium ulcerans) die zich in de slijmvliezen in de keel en de bovenste luchtwegen nestelt en een toxine kan produceren dat andere organen aantast.

Wat zijn de symptomen van difterie?

Sommige mensen dragen de difteriebacterie bij zich zonder daar last van te hebben, maar zij kunnen wel anderen besmetten.

• De meeste mensen met difterie hebben een infectie van de luchtwegen, met keelpijn en lage koorts in de eerste dagen van de ziekte. Bij milde gevallen van de ziekte doen zich geen verdere symptomen voor.
• Als de ziekte ernstiger is, ontstaat er een dicht pseudomembraan. Dit pseudomembraan kan zich lokaal ontwikkelen, bijvoorbeeld alleen op de amandelen of in de keelholte, dan wel een groot deel van de luchtwegen van de patiënt beslaan. In ernstigere gevallen kan dit leiden tot opgezwollen lymfeklieren in de hals (een zogeheten “burgemeestershals”).
• Difterie kan laesies op de huid veroorzaken die zweren vormen die bedekt zijn met een grijsachtig beslag en die slecht genezen. Deze verschijnselen komen vaker voor bij mensen die arm, dakloos of drugsgebruiker zijn.

Wat zijn de complicaties van difterie?

Zelfs met behandeling sterft ongeveer 1 op de 10 patiënten met respiratoire difterie. Hartproblemen zijn de meest voorkomende dodelijke complicatie van difterie. Difterie kan ook leiden tot het vrijkomen van toxinen in de bloedsomloop en weefsels, wat ernstige orgaanschade kan veroorzaken. Ook kunnen zich hart- en neurologische complicaties, zoals verlamming, voordoen.

Hoe verspreidt difterie zich?

Difterie wordt verspreid via druppeltjes uit de luchtwegen van een besmet persoon, die vooral vrijkomen door hoesten of niezen. Als de ziekte de huid aantast, kan zij zich verspreiden door contact met wonden of laesies van een besmette persoon.

Mensen met onbehandelde difterie kunnen tot vier weken besmettelijk zijn en mensen die ongemerkt drager zijn van de bacterie kunnen nog langer besmettelijk zijn.

Gevallen waarbij de ziekte de huid aantast worden meestal waargenomen bij mensen die arm, dakloos of drugsgebruiker zijn. Risicofactoren voor besmetting zijn ook reizen, nauw contact met vee en het eten van rauwe zuivelproducten.

Wie loopt risico op het krijgen van difterie?

Mensen die niet gevaccineerd zijn en in nauw contact zijn geweest met iemand die besmet is, lopen het risico op besmetting met difterie.

Hoe kan difterie worden voorkomen?

Er is een doeltreffend vaccin tegen difterie beschikbaar en door massale vaccinatie is het aantal gevallen in Europa en wereldwijd drastisch gedaald. Vaccinatie tegen difterie maakt deel uit van routine-immunisatieprogramma’s – daarbij wordt het vaccin toegediend in combinatie met vaccins tegen andere ziekten. Het aantal gevallen van difterie kan echter weer toenemen als de vaccinatiegraad daalt.

Hoe wordt difterie behandeld?

Difterie kan worden behandeld met een antitoxine en antibiotica. Mensen die samenwonen met iemand die difterie heeft, kunnen preventief een antibioticumkuur krijgen.