Harmonogramy szczepień w UE/EOG

Każdy kraj UE/EOG jest odpowiedzialny za swoją krajową politykę w zakresie zdrowia publicznego, w tym krajowy program i harmonogram szczepień. Informacje na temat krajowych programów szczepień można znaleźć na stronie ECDC Vaccine Scheduler (harmonogram szczepień ECDC).

Istnieją pewne różnice, w jaki sposób kraje organizują harmonogramy szczepień. Różnice mogą dotyczyć wieku szczepienia i populacji, którą należy zaszczepić (np. wszystkie dzieci w określonym wieku lub tylko należące do grupy ryzyka), dokładnego rodzaju szczepionki (np. niektóre składniki mogą się różnić), liczby dawek i odstępów czasu pomiędzy ich podawaniem oraz podawania szczepionki samodzielnej lub skojarzonej.

Czynniki warunkujące te różnice mogą obejmować np. obciążenie zdrowotne, rozpowszechnienie danej choroby i tendencje z nią związane w różnych krajach, zasoby i struktury systemów opieki zdrowotnej, czynniki polityczne i kulturowe, a także efektywność programu szczepień.

Różnice pomiędzy harmonogramami szczepień nie oznaczają, że jedne są lepsze, a inne gorsze. Po prostu uwzględniają one różne okoliczności i systemy zdrowotne. W każdym kraju UE/EOG zapewniony jest ten sam poziom ochrony. Szczepionki w harmonogramach krajowych podawane są we właściwych przedziałach czasowych w celu zagwarantowania odpowiedniej ochrony.

Harmonogramy szczepień dzieci we wszystkich krajach UE/EOG obejmują szczepionki przeciwko:

• odrze
• śwince
• różyczce
• błonicy
• tężcowi
• krztuścowi (kokluszowi)
• poliomyelitis
• bakterii Haemophilus influenzae typu B
• wirusowi brodawczaka ludzkiego - HPV (dziewczęta nastoletnie/we wczesnym wieku nastoletnim).

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca szczepienie przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B jako część powszechnych szczepień wieku dziecięcego, jednak w niektórych krajach UE/EOG szczepi się tylko dzieci wysoce narażone na zakażenie i dorosłych w głównych grupach ryzyka.

Dzieciom w niektórych krajach UE/EOG zapewnia się ochronę poprzez szczepienie przeciwko:

• wirusowemu zapaleniu wątroby typu A
• grypie
• chorobie inwazyjnej wywoływanej przez bakterie Neisseria meningitidis
• chorobie inwazyjnej wywoływanej przez bakterie Streptococcus pneumoniae
• rotawirusom
• gruźlicy
• ospie wietrznej

Ponadto we wszystkich krajach UE/EOG istnieją zalecenia dotyczące sezonowych szczepień przeciwko grypie dla osób starszych i głównych grup ryzyka.

UE analizuje możliwości dalszego ujednolicania krajowych harmonogramów szczepień. W dniu 7 grudnia 2018 r. Rada UE wydała zalecenia (EN) ws. ściślejszej współpracy w zakresie przeciwdziałania chorobom zwalczanym drogą szczepień, obejmujące zbadanie możliwości ustanowienia podstawowego harmonogramu szczepień UE. ECDC wspólnie z krajowymi organami publicznej służby zdrowia w UE zorganizowało ocenę tego przedsięwzięcia.

Jego celem miałaby być lepsza porównywalność krajowych harmonogramów szczepień oraz promowanie równego dostępu do szczepień w całej UE. Mogłoby to potencjalnie rozwiązać problem dla osób przemieszczających się pomiędzy krajami UE, polegający na dostosowywaniu się do różnych harmonogramów szczepień (i związanymi z tym liczbą i odstępem pomiędzy podaniem dawek przypominających) czy też pomijaniu szczepień.