Grypa
What is influenza?
Influenza (flu) is a contagious respiratory illness caused by infection with an influenza virus. In Europe, influenza occurs in regular annual epidemics in the winter season.
It is estimated that up to 50 million people are infected with seasonal influenza viruses in the European Union (EU)/European Economic Area (EEA) each year.
Animals can also be infected with influenza (for example, avian and swine influenza), and in some cases, they can then infect humans.
In addition to seasonal epidemics, new influenza viruses may occasionally emerge and cause pandemics. An influenza virus pandemic is the rapid spread of a new human influenza virus around the world.
At a glance: Flu in Europe
- Respiratory disease caused by a virus
- Flu virus spreads easily through the air
- Around 50 million cases and 70 000 deaths every year
- Can cause complications in older people and in people with weak immune systems
- Vaccination can prevent flu and its complications
Jakie są objawy grypy?
Nie każda osoba, która zarazi się wirusem grypy, zachoruje. Do powszechnie występujących objawów zaliczają się:
- gorączka lub stan podgorączkowy;
- ból głowy;
- ból mięśni;
- ogólne złe samopoczucie;
- katar;
- ból gardła;
- kaszel.
Choroba może mieć bardzo różny przebieg – od braku objawów do ciężkiej postaci choroby. W nieskomplikowanych przypadkach objawy choroby ustępują samoistnie, zazwyczaj w ciągu tygodnia od jej rozpoczęcia.
Jakie są powikłania grypy?
Do powikłań związanych z grypą zaliczają się m.in. zapalenie płuc i zapalenie mózgu.
Poważne choroby i powikłania są częstsze u bardzo małych dzieci, słabszych osób starszych i w niektórych medycznych grupach ryzyka. Mimo tego ok. połowa dzieci i dorosłych osób pracujących, które wymagają intensywnej opieki medycznej, nie ma uprzednio występujących schorzeń.
Jak można zarazić się grypą?
Grypa łatwo przenosi się z jednej osoby na drugą, a do zakażenia dochodzi głównie przy bezpośrednim kontakcie z wydzieliną zakażonego pacjenta, tj. z kropelkami wydzielanymi podczas kasłania lub oddychania. Choroba rozprzestrzenia się również poprzez wydzielinę na rękach, chusteczkach i powierzchniach dotykanych przez ludzi.
Kto jest narażony na zakażenia grypą?
Każdego roku u ok. 20% populacji dochodzi do zakażenia grypą, a u jednej osoby na cztery dojdzie do rozwoju objawów choroby.
Do zakażenia grypą nieco częściej dochodzi u dzieci niż u dorosłych, ze względu na niewystarczająco rozwinięty układ odpornościowy dzieci. Są one też bardziej narażone na zakażenie z powodu słabszych praktyk higienicznych.
Grupy wysokiego ryzyka to:
- osoby starsze;
- osoby w każdym wieku cierpiące na przewlekłe schorzenia (takie jak choroba serca, zaburzenia płuc i dróg oddechowych oraz osoby cierpiące na cukrzycę lub zaburzenia układu odpornościowego);
- kobiety ciężarne; oraz
- dzieci w wieku poniżej 5 lat.
U tych osób choroba prawdopodobnie będzie miała ciężki przebieg, w porównaniu do osób, które normalnie cieszą się dobrym zdrowiem.
Jak można zapobiegać zakażeniu grypą?
Szczepienia są najskuteczniejszym sposobem zapobiegania grypie. Państwa członkowskie UE zalecają szczepienie przeciwko grypie sezonowej dla grup ryzyka, takich jak osoby starsze, w wieku od ≥ 50 do ≥ 65 lat (w zależności od kraju), oraz dla osób cierpiących na przewlekłe schorzenia.
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wraz z UE (1) zalecają również państwom poprawę wskaźnika wyszczepienia pracowników służby zdrowia. Większość państw członkowskich UE stosuje się do zaleceń WHO w sprawie szczepienia ciężarnych kobiet, a niektóre stosują się do zaleceń w sprawie szczepienia zdrowych dzieci w wieku od 6 miesięcy do 5 lat.
Co roku istnieje potrzeba przeglądu szczepień przeciwko grypie sezonowej, ponieważ wirusy grypy ulegają ciągłej mutacji.
Jak leczy się grypę?
W większości przypadków grypy pacjentom zaleca się odpoczynek w łóżku i picie dużej ilości płynów w celu złagodzenia objawów choroby. Ponadto pobyt w domu minimalizuje ryzyko zarażenia innych osób. W razie pogorszenia stanu pacjentom zaleca się kontakt z lekarzem.
Leki przeciwwirusowe przyjęte natychmiast na początku choroby stanowią bezpieczny i skuteczny środek zwalczania grypy. Są one zazwyczaj zalecane w przypadku hospitalizacji, pacjentów z ciężką lub szybko postępującą chorobą oraz w grupach wysokiego ryzyka. (2).
W niektórych przypadkach u pacjentów występują powikłania bakteryjne po grypie, które wymagają leczenia antybiotykami.
Źródła:
(1) Zalecenie Rady UE w sprawie szczepień przeciw grypie sezonowej [https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:32009H101…]
Więcej informacji znajduje się na stronie internetowej ECDC: https://www.ecdc.europa.eu/en/seasonal-influenza/facts/factsheet
Uwaga: Celem niniejszej broszury informacyjnej jest udzielenie ogólnych informacji i nie powinna ona zastąpić profesjonalnej porady medycznej.
Więcej broszur informacyjnych
Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM)
Najważniejsze fakty dotyczące kleszczowego zapalenia mózgu (KZM), objawów, powikłań, czynników ryzyka, sposobu rozprzestrzeniania się, profilaktyki i leczenia.
Krztusiec
Najważniejsze fakty dotyczące krztuśca, objawów, powikłań, czynników ryzyka, sposobu rozprzestrzeniania się, profilaktyki i leczenia.
Mpox, (tzw. ospa małpia, ang. monkeypox)
Najważniejsze fakty dotyczące mpox, objawów, powikłań, czynników ryzyka, sposobu rozprzestrzeniania się, profilaktyki i leczenia.